Bir Gümrük Müşaviri Serbest Gümrük Müşaviri (SGM) veya Türk Ticaret Kanunu’na göre Tüzel kişilik oluşturarak (Limited, A.Ş.) hizmet verebilirler. Tüzel kişilik olunması durumunda bu tüzel kişilğin kurucu ortakları Gümrük Müşaviri olmak zorundadır. Kurulmuş bir Gümrük Müşavirlik Şirketine sonradan Gümrük Müşavir Yardımcıları da ortak olabilmektedir.
Gümrük Müşaviri Ne İş Yapar?
Gümrük Müşaviri dolaylı temsil sıfatıyla gümrük işlemlerini takip etmeye ve sonuçlandırmaya yetkili kişidir. Bu yetki çerçevesinde gümrük beyanını yapar eşyayı dış ticaret erbabına teslim eder. Dolaylı temsilci demek gümrük müşavirinin kendi adına ve dış ticaret erbabının hesabına gümrükte işlem yapması demektir. Kendi adına işlem yapan gümrük müşaviri bu işlemlerden kaynaklanan hukuki sonuçların sorumluluğunu müteselsilen (sırayla/zincirleme) taşır.
Beyan; Türkiye’ye (Türkiye Gümrük Bölgesi’ne) gelen veya Türkiye’den giden ürün veya eşyaların Gümrük Kanunu’nda belirtilen usuller çerçevesinde gümrük idaresine beyan edilmesi anlamını taşımaktadır. Gümrük Kanunu’nda belirtilen usul ve hususlara yeterince dikkat edilmeden yapılan beyanlar eksik veya hatalı olabilir. Esik veya hatalı beyanlar sonucunda yüksek cezalarla karşılaşılabilir.
Muayene; Türkiye’ye (Türkiye Gümrük Bölgesi’ne) gelen veya Türkiye’den giden eşyalar gümrük idaresine sunulur ve beyan edilir. Gümrük idaresine beyanın yapılmasından sonra eşya veya ürün artık gümrüğün gözetiminde ve kontrolündedir. Gümrük idaresi bu eşyayı çeşitli kriterlere göre riskli veya riskli olamayan eşya olarak elektronik sistemlerini kullanarak sınıflandırır. Riskli görülen eşyalar riski durumunda göre gümrük kontrolüne yani gümrük muayenesine tabi tutulurlar.
Sarı hat; Gümrük idaresi ürün veya eşyanın üzerinde ki kontrol yetkisini kullanarak ürün veya eşyayı kontrol (muayene) eder. Gümrüğün bu yetkisini kullanan biriminde görevli memura muayene memuru denir. Gümrük beyanı ile gümrük beyanının yapılmasında kullanılan belgelerin birlikte karşılaştırılarak kontrol edilmesine ‘sarı hat muayenesi’ denir. Gümrük Beyannamemsinin üzerinde ki bilgiler ve Gümrük Beyannamesine ekli belgeler birbirine uyumlu ve tutarlı olmalıdır.
Kırmızı hat; Gümrük kontrolünü her zaman belgeler üzerinden yapmayabilir. Gümrük beyannamesi ve beyannameye ekli belgelerin birbirine uyumlu olması esastır. Ancak bazı durumlarda (riskli görülen eşyalarda) gümrük idaresi kontrol yetkisini gümrük beyannamesi, beyannameye ekli belgeler ile ürün veya eşyayı bizzat karşılaştırarak kontrol etmek isteyebilir. Bu şekilde yapılan bir gümrük kontrolüne kırmızı hat kontrolü (muayenesi) denir.
En iyi Gümrük Müşavirliği Firması
Gümrük müşavirleri dış ticaret erbabının bir nevi dış ticaret danışmanıdır. Gümrü müşavirleri mevzuat ve teknik yönden gümrük işlemlerinin nasıl yapılacağı ve ne sonuçlar vereceği hakkında dış ticaret erbabını bilgilendirmelidirler.
Gümrük Müşavirliği Firması; bir gümrük müşavirliği firması tercihi yapılırken hedeflenen ticarete konu eşyanın özelliklerine göre ihtisaslaşmış bir gümrük müşaviri veya ürünün veya eşyanın gümrük işlemlerinin gerçekleşeceği gümrük idarelerine ve işlemleri yapılacak dış ticaret erbabının yerleşim yerine göre tercih edilebilir.
Konuşlandığı yere göre; gümrük müşavirliği firmaları iş yaptıkları müşterilerinin iş alışkanlıklarına göre yerleşim yeri seçebilirler. Bir gümrük müşavirinin beyandan önce ki evrak toplama süreçlerine göre şirketine lokasyon seçmesi mümkün olabileceği gibi gümrük idarelerine yakın konumlar tercih etmesi de mümkündür. Burada önemli nokta dış dış ticaret erbabının gümrük müşavirinden nasıl bir servis istediğidir.
Fiyata göre; Bir gümrük müşaviri tercihi yapılırken dikkat edilmesi gereken önemli hususların başında fiyat gelmektedir. Gümrük müşavirleri gümrük kanunda belirtilen hususlara bağlı olarak her yıl bakanlık tarafından belirlenen asgari ücret tarifesine göre çalışmaktadırlar. Bakanlık tarafından belirlenen bu tarifenin altında iş ve işlem yapılması durumunda bu şekilde yaptığı işlemlerden dolayı cezaya muhatap olmaktadır. Söz konusu tarifenin altında iş ve işlem yapılması kanunen mümkün değildir.
Mevzuat Takibi; bir gümrük müşavirliği şirketi tercihi yapılırken mevzuat bilgisinin ne seviyede olduğuna dikkat edilmesi faydalı olacaktır. Gümrük mevzuatı günlük olarak değişebilen dinamik bir yapıya sahiptir. Bu durumda günlük olarak mevzuat takibi yapan gümrük müşavirlerinin tercih edilmesi arzu edilmeyen maliyetlerin ortaya çıkmasına engel olacaktır.
Teknoloji; Türkiye’de gümrükler ve dolayısıyla gümrük müşavirleri teknolojik alt yapıları oldukça etkin olarak kullanmaktadırlar. Bir gümrük müşavirlik firması beyanların ve gümrük işlemlerinin yapılabilmesi için Bakanlığın uygulamalarıyla belirlemiş olduğu düzeyde asgari bir teknoloji kullanımı yatırımını yapmak durumundadır. Bu seviye önemli bir çıtayı ifade etmektedir. Bu seviyenin dışında dış ticaret erbabının ihtiyaçları nazarında bazı teknolojik altyapıları kullanan gümrük müşavirlik firmaları da bulunmaktadır.
