109 Yaşında Olan Genç Delikanlı

Yaptığınız iş ve mesleğiniz ne olursa olsun, öncelikle severek yapmanız gerekiyor. Aksi takdirde kariyer hedefleri planlamanız ve mesleğinize katkıda bulunmanız çekilmez hale gelecektir. Severek yapılan her iş daha berrak gözükecek ve yaratıcılık ruhunuzu ortaya çıkaracaktır.

Gümrük Müşavirliği mesleği ülkemizde 109 yaşında olan genç ve dinamik bir meslek örgütüdür. Mesleğimiz ilk olarak 1909 yılından 1999 yılına kadar 90 yıllık tarihsel sürecinde Gümrük Komisyonculuğu adı altında kanunlarla varlığını sürdüren bir meslek olmuştur.
Beyanname sisteminden önce, eşya vergi mükellefince gümrüğe arz ediliyor ve gümrük muayene memurunca muayene ve tespit ediliyordu. Muayene ve tespitten sonra eşya muayene defterine kayıt ediliyor, vergileri hesaplanıyor ve tahsil ediliyordu.

Ancak; bu uygulama güç ve eşyanın çekilmesi için zaman kaybına neden olmaktaydı. Beyanname sistemine geçilince, bu konuda zaman kaybı önlenmiş ve mükelleflerce Gümrük Komisyoncularına daha çok ihtiyaç duyulmuştur.

Aynı dönemde önemli düzenlemeler yapılmış. Bu düzenlemelerin yapılmasının başlıca nedenlerinden biri 1914’de Kapitülasyonların kaldırılması olmuştur.

Kapitülasyonlar kaldırılınca, diğer konularda olduğu gibi, gümrüklerle ilgili olarak da yeni düzenlemeler yapılması gerekli görülmüş ve bu konuda bazı kanunlar ve nizamnameler hazırlanmıştır.

Yürürlüğe konan 07.09.1914 tarihli Kanunla gümrük vergileri %11’den %15’e ve 18.05.1915 tarihli diğer bir kanunla da %30’a çıkarılmıştır.

Daha önce gümrüklerimizde, gümrük vergisi uygulamasında spesifik sistem değil, kıymet sistemi uygulanmaktaydı.

1924’te 168 sayılı Kararname ile yeni bir Gümrük Komisyoncuları Talimatnamesi hazırlanmış ve yürürlüğe konmuştur. Ancak belirli bir süre sonra bu Talimatname de yeterli görülmemiş ve 19 Haziran 1927 yılında 1093 sayılı Gümrük Komisyoncuları Kanunu hazırlanmış ve 01.09.1927 tarihinde yürürlüğe konmuştur.

Bu Kanunla, 1924 tarihli Gümrük Komisyoncuları Talimatnamesinin yürürlükten kaldırıldığına dair bir madde mevcut olmadığından, Talimatnamenin Kanuna aykırı olmayan maddeleri de yürürlükte kalmıştır.

Sonraki düzenlemeler ile Gümrük Komisyoncularına ait kurallar 1615 sayılı Gümrük Kanunu’nun 166-173. maddelerinde düzenlenmiştir.

Türkiye ile AET arasında ortaklık yaratan 1963 yılında Ankara Antlaşması ile başlayan süreç 06.03.1995 tarihli 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı sonucunda 01.01.1996 tarihinde Türkiye ile Topluluk arasında Gümrük Birliği’ni oluşturmuştur.

Milli mevzuatımızda yansıtılan Topluluk Gümrük Kodu T.B.M.M.’de grubu bulunan tüm siyasi partilerin mutabakatıyla 27.10.1999 tarihinde oy birliğiyle kabul edilerek 4458 sayılı Gümrük Kanunu olarak yasallaşmış, ülkemiz gümrük sistemi ve dış ticaretine uluslararası rekabette yeni ufuklar açılmıştır.

Anayasanın 135. Maddesinin amir hükmü ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun geçici 6. Maddesindeki Kamu Kurumu niteliğinde meslek kuruluşları olarak teşkilatlandırılmıştır.

Bu genç delikanlının ömrünün baharında olduğu, hızla büyüdüğü ve dış ticaret erbabına yol gösterdiğinin unutulmaması gerekmektedir. Büyümesinin ana kaynağının ODA olma şartı ile serpileceği aşikârdır. En kısa zamanda ODA tasarısı için meslek mensuplarının sessiz çığlıklarına cevaz verileceği günlerin gelmesi ümidiyle Nice Mutlu Yılların olsun 109 yaşındaki genç delikanlı…

(Kaynakça: Gümrük Müşavirleri Derneği Tarihçe.)