“Kör Nokta Uyarı Sistemi” 2003 yılında taşıtlar da kullanılmak üzere Volvo tarafından geliştirilmiş bir teknolojidir. Sistem “Blind Spot Detection” olarak da adlandırılmaktadır. Aracın arka tamponlarının iki yanında bulunan sensörler ile arkadan yaklaşarak gelen 50 metre mesafe içindeki araçların fark edilmesi durumunda, sistem ayna içinde veya dışındaki LED lambalar ile sürücüye görsel bilgi verir.
Böylece, aracın görülmeyen noktalarında yer alan cisimler ile alakalı olarak sürücüye ayrıntılı bir şekilde uyarı verilmektedir. Radar ve sensör mantığı ile çalışan kör nokta uyarı sistemi, uzun bir yolda giderken görmediğiniz noktada araç olması durumunda ve şerit değiştirmek zorunda kaldığınızda bir anlamda size erken uyarı yapmaktadır.
Kör nokta sistemi ile daha güvenli yolculuk yapıldığı gibi görülemeyen noktalardan dolayı kaza yapma riski minimum düzeye indirilmiştir. Sistemi olan araçların, olmayan araçlara göre %90 oranında kaza riskini bertaraf ettiği kanıtlanmıştır.
Belirli bir uyarı sistemin olması şüphesiz dış ticaret alanında faaliyet gösterenler ticaret erbabı içinde önemlidir. Teknik alt yapı, yazılım tabanlı kontroller ve sık sık gerçekleştirilen denetime hazırlıklar tıpkı kör nokta uyarı sistemindeki gibi bize önceden uyarı verebilmektedir.
Dış ticaret işlemi gerçekleştiren firmalar açısından, gümrükte karşılaşılabilecek kör noktaları da şöyle sıralayabiliriz:
• Kurumlar Vergisi beyannamesi- transfer fiyatlandırması raporunda yer alan alıcı satıcı arasındaki ilişkiye ilişkin gümrük beyanının kontrolü,
• 102 Bankalar hesabında kayıtlı bulunan yurt dışı satıcılara ilişkin nakliyecilere gerçekleştirilen navlun, demuraj ve yurt dışına transfer edilen komisyon ödemelerinin kontrolü,
• Gelir idaresine verilen KDV-2 Numaralı, BA ve BS beyanlarının gümrük beyanları ile karşılaştırılarak kontrolü,
• Debit Note veya Credit Note’ların yönetimine ilişkin kontrol,
• Demuraj ödemelerinin yurt dışı ve içi matrahlara doğru yansıtılıp yansıtılmadığının kontrolü,
• Royalti-Lisans, Marka Royaltisi, Hasılattan Pay Verme, Mark-Up ödemesinin var olup olmadığı; var ise beyan edilip edilmediğinin kontrolü,
• Hızlı Kargo ile gelen eşyanın kıymet ve dış ticaret önlemleri açısından kontrolü,
• Yurt dışı firmalar ile yapılan ticari sözleşmelere ait Damga Vergisinin kontrolü,
• İthalat konusu eşya ile ilgili yurt dışı satın alma komisyonu, kalıp ücreti, eşyanın üretiminde kullanılan mühendislik hizmetlerine ilişkin ücretlerin gümrük kıymetine dahil edilip edilmediği yönünden kontrolü.
2003 yılında Volvo’nun geliştirdiği ve araçlarına entegre ettiği sistem ile çok sayıda insanın kaza yapma riski ortadan kalkmıştır. Dış ticaret yapan firmaların da bu alandaki kör noktalara uyarı sistemleri kurması ve riskleri bertaraf etmesi önem arz etmektedir.
YYS sahibi işletmelerin, Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı Ticaret Müfettişleri tarafından gerçekleştirilen Sonradan Kontrol denetimlerine hazırlık amacıyla ön denetim (kör nokta uyarı denetimi) sistemi kurmasının, ileride doğabilecek olası cezai işlemlere muhatap olunmamasını sağlayacağı kuşkusuzdur.
Unutmamalıdır ki; kontrolsüz hız, felakettir.
M. Altay YEGİN
Gümrük Müşaviri
