Firmaların genel organizasyon yapılarına bakıldığında, çoğunlukla gümrük ve dış ticaret departmanlarının olmadığı, satın alma veya muhasebe birimlerinin altında destek unsuru olarak yapılandırıldığını gözlemliyoruz.
Hâlbuki dış ticaretin en önemli sac ayakları; gümrük müşavirleri, yeminli mali müşavirler ve dış ticaret departmanlarıdır. Uzmanlaşmış, güçlü ve bağımsız bir yapı içerisinde olmaları, şirketin hareket kabiliyetini arttıracağı gibi dış ticaret maliyetlerinin düşürülmesi konusunda da etkin olacağı aşikârdır.
Ayrıca hareket kabiliyeti kısıtlı departmanlar tarafından gerçekleştirilen iş ve işlemlerden kaynaklı hataların olması ve bu hatalı işlemlerden dolayı firmaların cezalı tahakkuklar ile karşı karşıya kalabileceğinin de bilinmesinde fayda vardır.
Çaresizlik aslında son değil, sonun başlangıcıdır. Keşfi tetikler, değişim ve gelişim kaçınılmaz hale gelir.
Çaresizliğin en iyi örneklerden biri dünyanın seyrini değiştirmiştir. Gelişen teknoloji ile birlikte arkeolojik eserlerin tarihlendirilmesine yönelik yöntemler, arkeologların gün ışığına çıkardığı eserlerin hangi döneme ait olduğuna dair fikir sahibi olmamızı sağlamıştır.
Testlerin tutarlı ve güvenilebilir sonuçlar sunduğu kabul edildiğinden dünya genelinde elementlerin yarılanma sürelerini esas alan ölçüm teknikleri de ayrıca kullanılmaktadır.
Bu tarz ölçümler neticesinde Mezopotamya’da bulunan bir tekerleğin M.Ö. 5000 civarında yapılmış olduğu tespit edilmiştir.
Sümerlerden kalan yazılı belgeler ışığında kabul gören tekerleğin icadıyla ilgili tarihi yaklaşık 1500 yıl kadar geri taşıyan bu keşif, insanoğlunun daha önce zannedilenden daha da uzun bir süre öncesinde dahi tekerlekli kızak ve araba benzeri sistemler kullandığını gözler önüne sermiştir.
M.Ö. 3500 yılında insanoğlunu keşfetmeye zorlayan aslında çaresizliktir. Eşya, yük ve yolcu taşımacılığı zül geldiğinden keşfe zorlamış ve tekerleğin tarihsel süreci başlamıştır.
Dünya düzeni içerisinde çaresizlik zamanlarında keşif yapıldığı ancak dış ticaretin tekrar keşfedilecekler arasında yer almadığı aşikârdır.
Firmaların organizasyon şeması içerisinde dış ticaret departmanlarının; uzmanlaşmış, güçlü ve bağımsız bir yapı içerisinde olmasının sağlanması gerektiği düşünülmektedir.
M. Altay YEGİN
Gümrük Müşaviri
