Tarife Arama Sistemi Nedir? Tarife Arama Sistemi Ne İşe Yarar?

Enigma 2. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanya’sı tarafından gizli mesajların şifrelenmesi ve tekrar çözülmesi amacı güden bir şifre makinesidir.
İlk olarak 1920’li yıllarda ticari amaçla kullanılmaya başlanan, daha sonraları ise pek çok ülkede ordu ve devlet kurumlarında kullanılmıştır.

Gelişmiş versiyonu “Enigma-I” adıyla 1932 yılında Alman Ordusu tarafından üretilmesi ve münhasır üretim haklarına da sahip olunması ile geliştirilmiş, 1939 yılına gelindiğinde ise; tam anlamıyla Alman Silahlı Kuvvetleri’nin iletişim cihazı haline gelmiştir.

Genellikle mors alfabesi ile alıcıya gönderilen, metin mesajlarını kodlayan üç hareket edebilir çarkı bulunan bu işlevi diğer makine ile birlikte sağlayan bir sisteme sahiptir.

Makineye önemli bir kripto gücü katan, üç çark ve fiş tertibatı bulunmasıdır. Bilgileri şifrelerken 150 bin trilyon kombinasyon üretebilmektedir. Bilgileri iletişim için kodlamadan önce 13 defaya kadar değiştirebilen ve şifrelenen bu kodu yeniden yazıya dönüştürüldüğünde ise 13 farklı metin ortaya çıkan bir yapıya sahiptir.

Müttefikler bu kodu çözmek için yıllarca uğraşmış sonuçta *Dr. Alan Turing başkanlığında Birleşik Krallık Hükümeti Kod ve Şifre Okulu sayesinde başarılabilmiştir. Şifrelerin kırılması sırasında Polonya’nın yardımı ve Fransa Bilim adamlarının desteği ile Enigma’nın kod şifresi çözülmüş ve müttefiklerin savaşı kazanmalarına destek olmuştur.

Şifreleme makineleri ülkelerin askeri stratejileri anlamında gerekli olan makineler arasında yer alsa da, Enigma kötü amaçlar için kullanılmış; dünya savaşı ile birçok masum insanın ölüme neden olmuştur.

Gümrük literatürü içerisinde GTİP (Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu)’de bir şifrelemedir. Ama iyi niyetler için kullanılmaktadır. Eşyaların en detaylı şekilde sınıflandırıldığı, gümrük vergilerinin belirlendiği ve istatistiksel amaçlarla kullanılan koddur. Dünya üzerinde ticaretin geliştirilmesi ve ülkelerin refah seviyesinin arttırılması ise yazılı olmayan fonksiyonları arasında yer almaktadır.

Ticaret Bakanlığı TARA (Tarife Arama Sistemi) programında son hazırlıklar, istişareler ve deneyimler sonucu elde edilen bilgilerden sonra tamamlanarak 2019 Aralık sonu itibariyle programın hayata geçirilmesini planlanmaktadır. Ayrıca bu konuda ki yegâne amacının; dijitalleşme ve işlemlerin kolaylaştırılması olduğu belirtilmektedir.

Beyan edilen tarifenin tespiti her ne kadar mükellef veya Gümrük Müşavirleri olarak gözükse de, tarifenin doğru beyan edildiğinin kontrolü Gümrük İdarelerinin uhdesindendir.

Bu minvalde; idarenin tarife vermesi kısa vade de yol göstericiliği ile beyanın doğruluğunun arttırılması düşünülse de, uzun vade de şüphe uyandırmaktadır.

Gümrük Müşavirliği şirketlerinin vermekle yükümlü oldukları tarifeyi Bakanlık nezdinde yapılmasının ne kadar uygulanabilir olduğunu sisteme geçişle birlikte netlik kazanacaktır. Umuyorum ki kaybeden; nasıl olsa tarifesini Bakanlık belirledi diyerek, kendi beyanını kendisi yapmak isteyen dış ticaret erbabı olmaz.

Unutulmamalıdır ki, ortaklıklar iki şekilde bozulur; birincisi çok para kazanıldığı, ikincisi ise az para kazanıldığı zaman. Her işi kararında yapmak, hem ortaklıkların hem de iş birlikteliğin temelini oluşturmaktadır.

* Dr. Alan Turing 8 Haziran 1954’te evinde ölü olarak bulunmuştur. Bir gün evvel, yatağının kenarında bıraktığı yarısı yenmiş siyanür zehirli elmayı yemek suretiyle öldüğü anlaşılmıştır. Turing'in elmayı ısırarak hayatına son vermesi ise ölümünün ardından çok büyük bir dünya markasına ilham kaynağı olduğu söylenmektedir. Bilgisayar teknolojisinin babası olarak görülen Turing'in ardında ısırılmış bir elma bırakması, modern zamanların en popüler ısırılmış elma markası ile bağdaştırılmaktadır.

M. Altay YEGİN
Gümrük Müşaviri